Ekstrakty pozyskiwane z natury są coraz chętniej wybieranymi składnikami preparatów kosmetycznych. Cenimy je za skuteczność w połączeniu z wysoką tolerancją przez skórę. Jednym z takich związków jest bakuchiol, określany jako zamiennik retinolu, chociaż pod względem budowy chemicznej znacznie się od niego różni. Dla wielu związek ten to nowość, ale tak naprawdę jego pozytywne działanie znane i wykorzystywane jest od dawna. Dowiedz się więcej na temat bakuchiolu i jego zastosowania w pielęgnacji skóry!
Pod względem budowy bakuchiol to związek chemiczny zaliczany do grupy monoterpenów - cieczy lub ciał stałych cechujących się intensywną wonią. Związki te nie rozpuszczają się w wodzie, ale w tłuszczach i rozpuszczalnikach organicznych. Ich właściwości są zbliżone do olejków, soków i żywic, z jakich są pozyskiwane. Sam bakuchiol jest cieczą nielotną, o żółtym lub żółtobrunatnym odcieniu.
Związek ten pozyskiwany jest z nasion rośliny o nazwie Psoralea corylifolia już od drugiej połowy XX wieku, a dokładniej od 1966 roku. Ta jednoroczna roślina występuje na kontynencie azjatyckim. Znana jest również pod innymi nazwami, takimi jak Bakuchi, Bakuci, Bu Gu Zhi czy Babchi. Roślina ta w tradycyjnej medycynie chińskiej oraz indyjskiej od dawna uznawana jest za remedium na stany zapalne i schorzenia skóry. Jej działanie przeciwzapalne, antybakteryjne, a nawet antynowotworowe przypisywane jest wysokiej zawartości kumaryn i flawonoidów.
Bakuchiol otrzymuje się wyłącznie z surowców roślinnych - nasion, liści i owoców wspomnianej rośliny. Jest to więc komponent wegański. Szacuje się, że na czystą masę owocu Bakuci (Psoralea corylifolia, Cellen corylifolium) przypada ok. 1-7% bakuchiolu. W znacznie mniejszym stopniu, niewystarczającym do uznania ich za wartościowe źródło, związek ten obecny jest w surowcach innych roślin, np. gatunków z rodzin Amarantaceae, Piperaceae, czy Ulmaceae.
Bakuchiol jest ekstraktem wykorzystywanym głównie do walki z oznakami starzenia. Wykazuje właściwości odmładzające, jest też świetnym elementem profilaktyki anti-age, ale to nie wszystkie jego pozytywne działania. Z jego pomocą można zniwelować niedoskonałości, takie jak np.:
Swoje zastosowanie w kosmetyce bakuchiol zawdzięcza właściwościom antyoksydacyjnym. Związek ten nie jest najsilniejszym przeciwutleniaczem, jednak neutralizuje reaktywne formy tlenu, tym samym zabezpiecza barierę hydrolipidową skóry oraz jej głębsze warstwy przed negatywnym wpływem wolnych rodników, uznawanych za jedną z głównych przyczyn przedwczesnego starzenia się skóry i jej odwodnienia.
Substancja ta sprawdza się także przy stanach zapalnych skóry - bakuchiol i retinol wykazują zbliżone działanie przeciwzapalne. Ponadto bakuchiol oddziałuje na białka kanałowe odpowiedzialne za transport wody. Tym samym jest on szczególnie pożądanym składnikiem w przypadku nadmiernej suchości skóry.
Omawiany ekstrakt jest stosunkową nowością w branży kosmetycznej, dlatego bywa znany głównie jako alternatywa dla retinolu, i to właśnie z nim jest porównywany. Jeśli chcesz wprowadzić tę substancję do swojej pielęgnacji, warto nieco bliżej przyjrzeć się kwestii ,,bakuchiol a retinol", poznać ich wspólne właściwości oraz różnice ważne dla urody.
Przede wszystkim warto zaznaczyć, że botaniczny odpowiednik retinolu różni się od niego pod względem budowy chemicznej. Wykazano natomiast zbliżone właściwości tych substancji.
Kosmetyki z retinolem są cenione od dekad. Substancja ta jest pochodną witaminy A (należy do grupy retinoidów), która jest niezbędna do zachowania młodego wyglądu. Retinol cechuje się jednak lepszą biodostępnością i odpornością po zastosowaniu zewnętrznym w porównaniu do czystej formy tej witaminy. Związek ten, podobnie jak bakuchiol, m.in.:
Przede wszystkim warto zaznaczyć, że retinol nie jest komponentem wegańskim - otrzymuje się go także z produktów odzwierzęcych (jajek, mleka, wątroby) lub syntetycznie. Z kolei bakuchiol to substancja całkowicie naturalna, pochodząca z surowców roślinnych. Jest to ważne zagadnienie dla osób, które poszukują biokosmetyków wegańskich.
Retinol ma też stosunkowo wysokie właściwości fotouczulające i może powodować podrażnienia, zwłaszcza przy zastosowaniu na skórę wrażliwą, problematyczną, czy trądzikową. Możliwość wystąpienia skutków ubocznych minimalizuje się poprzez jego zastosowanie wspólnie z innymi substancjami. W przypadku kuracji retinolem zaleca się też stopniowe zwiększanie stężenia tej substancji i unikanie promieni słonecznych - skórę trzeba przyzwyczaić do działania retinolu.
Natomiast bakuchiol jest znacznie lepiej tolerowany przez delikatną skórę. Co ważne, można go stosować niezależnie od pory roku i nasilenia promieni słonecznych. Roślinny odpowiednik retinolu nie powoduje zaczerwienienia, czy podrażnień pod wpływem działania promieniowania UV. Może też być stosowany przy wrażliwej skórze, a także tej bardzo suchej.
Wyjaśniając, bakuchiol działa podobnie do retinolu, ale nieco łagodniej. Nie oznacza to jednak, że jego działanie jest słabsze. Wręcz przeciwnie, związek ten prawdopodobnie wykazuje mocniejsze działanie przeciwstarzeniowe, ponieważ jest silniejszym antyoksydantem. Ponadto właściwości bakuchiolu niczym nie ustępują tym przypisywanym retinolowi. Oba związki działają przeciwzapalnie, oba wzmacniają skórę, spowalniają procesy starzenia i redukują wiele niedoskonałości. Co więcej, przypuszcza się, że retinol działa znacznie słabiej w przypadku hamowania kolagenoz, czyli schorzeń tkanki łącznej objawiających się zmianami zwyrodnieniowymi.
Oprócz tego retinol nie jest wskazany w okresie ciąży i karmienia piersią. Natomiast działanie roślinnego odpowiednika tej substancji jest bezpieczniejsze - nie stwierdzono działań niepożądanych po stosowaniu bakuchiolu nawet w odmiennym stanie fizjologicznym.
Wiesz już, czym jest i jak działa bakuchiol. Wiesz też, że jest to ekstrakt roślinny wykazujący stosunkowo silne właściwości antyoksydacyjne, przeciwbakteryjne, przeciwstarzeniowe i przeciwzapalne. Ze względu na wysoką tolerancję tego składnika po krem z bakuchiolem oraz inne kosmetyki z jego zawartością mogą sięgać osoby z każdym typem cery. Substancja nadaje się dla osób z cerą wrażliwą, przesuszoną, potrzebującą nawilżenia i regeneracji.
Kremy i serum z bakuchiolem stosuje się także przy cerze trądzikowej. Substancja ta normalizuje pracę gruczołów łojowych, tym samym zmniejsza ilość sebum odpowiedzialnego za powstawanie wykwitów. Bakuchiol działa też łagodnie złuszczająco, co pozwala na redukcję nadmiernej keratynizacji obserwowanej przy ujściach mieszków włosowych w przypadku cery trądzikowej. Nie bez znaczenia pozostaje również jego działanie przeciwzapalne, które łagodzi objawy trądziku, takie jak zaczerwienienie i obrzęk, a także hamuje proces powstawania kolejnych zmian skórnych.
Efekty bakuchiolu docenią również osoby z oznakami starzenia, a także te, którym zależy na profilaktyce anti-age. Substancja ta posiada zdolność wnikania do głębszych warstw skóry, gdzie stymuluje fibroblasty do produkcji komórek kolagenu i elastyny. Dzięki temu skóra ulega zagęszczeniu, a zmarszczki zostają spłycone. Roślinny retinol wpływa korzystnie także na funkcje melanocytów odpowiedzialnych za produkcję barwnika skóry, a to przekłada się na jego zdolność do redukcji przebarwień i wyrównania kolorytu.
Obecnie powszechnie znajdziesz bakuchiol w kosmetykach przeznaczonych do pielęgnacji twarzy i ciała. Najlepsze rezultaty można osiągnąć stosując ten związek systematycznie, najlepiej rano i wieczorem. Najważniejsza jest jednak jego aplikacja przed snem, na dokładnie oczyszczoną skórę. W trakcie odpoczynku skóra pracuje najintensywniej i to właśnie wtedy składniki odżywcze najlepiej się wchłaniają. Jednak co ważne, bakuchiol nie działa fotouczulająco, dlatego można stosować go niezależnie od pory dnia czy roku. Jest to nawet wskazane, ponieważ wykazano ochronne działanie tej substancji na promienie słoneczne - jej stosowanie m.in. zmniejsza przeznaskórkową utratę wody pod wpływem ekspozycji na słońce.
Związek ten może ulegać barwieniu w obecności metali. Nie należy więc łączyć go z jonami miedzi i żelaza.
Efekty stosowania bakuchiolu można potęgować łącząc go z witaminą C i melatoniną, które wykazują synergiczne działanie.
Rzadko stosuje się ten związek jako pojedynczy składnik. Wybierając kosmetyki dla kobiet w ciąży należy więc zwracać uwagę także na pozostałe komponenty. Obecnie bakuchiol uznawany jest za substancję nieobarczoną ryzykiem działań niepożądanych. W odróżnieniu od retinolu bakuchiol można stosować w ciąży - nie są znane przeciwwskazania. Jednak jak w przypadku wszystkich innych związków, przed zastosowaniem w ciąży warto poradzić się lekarza.
Związek ten działa przeciwzapalnie i antybakteryjnie, jest też łagodny dla wrażliwej skóry. Z tego powodu śmiało można go stosować do walki ze zmianami trądzikowymi. Co ważne, w połączeniu z kwasem salicylowym bakuchiol wykazuje wzmocnione działanie przeciwtrądzikowe.
Substancja ta stanowi składnik rozmaitych produktów kosmetycznych dedykowanych różnym typom cery. Ze względu na szereg właściwości korzystnie wpływających na kondycję tkanek zaleca się jego stosowanie już w przypadku osób po 20. roku życia, oczywiście mając na uwadze wskazanie do użycia pozostałych składników zawartych w wybranych kosmetykach.
