W jakich godzinach najlepiej się opalać — poznaj zasady bezpiecznego opalania!

Spis treści: 

1. Jakie są negatywne konsekwencje opalania?
2. Kto powinien zrezygnować z opalania?
3. Zasady bezpiecznego opalania
4. Kiedy należy unikać ekspozycji na słońce?

.

Jakie są negatywne konsekwencje opalania?

Opalanie, zarówno naturalne na słońcu, jak i w solarium, niesie ze sobą szereg negatywnych skutków dla zdrowia, np.:

• rak skóry — najpoważniejszym ryzykiem związanym z opalaniem jest zwiększone ryzyko różnych typów raka skóry, w tym czerniaka (najbardziej śmiertelna forma raka skóry), raka podstawnokomórkowego i raka kolczystokomórkowego;
• przedwczesne starzenie się skóry — długotrwała ekspozycja na słońce może przyspieszyć procesy starzenia, co objawia się zmarszczkami, utratą elastyczności, przebarwieniami;
• uszkodzenia oczu — ekspozycja na promieniowanie UV może prowadzić do uszkodzenia oczu, w tym do rozwoju zaćmy i innych schorzeń, które mogą wpływać na wzrok;
• poparzenia słoneczne — krótkotrwałe, ale intensywne wystawienie na słońce może przyczynić się do poparzeń słonecznych, które nie tylko są bolesne, ale również mogą grozić rakiem skóry;
• zmiany pigmentacyjne — długotrwałe opalanie może tworzyć niejednolite przebarwienia skóry, takie jak plamy czy piegi;
• odwodnienie i przegrzanie — długie przebywanie na słońcu, szczególnie bez odpowiedniego nawadniania, może powodować odwodnienie i przegrzanie ciała.

.

Kto to powinien zrezygnować z opalania?

Istnieje kilka grup osób, które powinny szczególnie unikać opalania lub zachować wyjątkową ostrożność podczas ekspozycji na słońce. Mowa tu o:

• osobach z jasną karnacją — ludzie o bardzo jasnej skórze, blond lub rudych włosach, z dużą liczbą piegów są bardziej podatni na uszkodzenia skóry spowodowane przez słońce i mają wyższe ryzyko rozwoju raka skóry;
• osobach z historią raka skóry w rodzinie — jeśli w rodzinie występowały przypadki raka skóry, szczególnie czerniaka, zaleca się unikanie nadmiernej ekspozycji na słońce;
• osobach z istniejącymi schorzeniami skóry — osoby z niektórymi schorzeniami skórnymi, takimi jak: łuszczyca, egzema czy z historią łagodnych nowotworów skóry, powinny unikać opalania, ponieważ może to pogorszyć ich stan skóry;
• osobach stosujących wybrane leki — część leków przeciwzapalnych, antykoncepcyjnych, stosowanych w leczeniu trądziku oraz antybiotyków może zwiększać wrażliwość skóry na słońce, prowadząc do szybszego powstawania poparzeń słonecznych i innych uszkodzeń skóry;
• dzieciach, zwłaszcza niemowlętach — skóra dzieci jest cieńsza i bardziej wrażliwa na uszkodzenia spowodowane przez promieniowanie UV, dlatego niemowlęta poniżej 6 miesięcy nie powinny być w ogóle wystawiane na bezpośrednie słońce.

.

Zasady bezpiecznego opalania

Zasady bezpiecznego opalania są kluczowe w celu zmniejszenia ryzyka odczuwania negatywnych skutków zdrowotnych związanych z ekspozycją na promieniowanie UV. Wśród najważniejszych można wymienić:

1. Stosowanie kremów z filtrem UV: należy stosować krem z filtrem przeciwsłonecznym o szerokim spektrum (chroniący przed promieniowaniem UVA i UVB) i wysokim współczynnikiem ochrony (SPF co najmniej 30). Krem powinien być aplikowany na skórę co najmniej 30 minut przed wyjściem na słońce. Co 2 godziny powinno się powtarzać tę czynność i robić to także po kąpieli lub intensywnym poceniu się.
2. Noszenie odzieży ochronnej: zaleca się zakrywanie skóry odzieżą ochronną, taką jak ubrania z długimi rękawami, spodnie, kapelusze z szerokimi rondami, co może znacznie ograniczyć ekspozycję skóry na promieniowanie UV.
3. Zakładanie okularów przeciwsłonecznych z filtrem UV: okulary przeciwsłoneczne z filtrem UV chronią oczy przed szkodliwym działaniem promieniowania UV, zmniejszając ryzyko uszkodzenia oczu.
4. Unikanie solarium: solarium emitujące sztuczne promieniowanie UV również niesie ryzyko uszkodzeń skóry i raka skóry. Zaleca się unikanie korzystania z takiej formy nasłoneczniania.
5. Regularne kontrolowanie skóry: systematyczne sprawdzanie skóry pod kątem nowych znamion lub zmian istniejących jest ważne we wczesnym wykrywaniu potencjalnych problemów skórnych.

.

Kiedy należy unikać ekspozycji na słońce?

Unikanie ekspozycji na słońce w najbardziej intensywnych godzinach nasłonecznienia jest istotne dla ochrony zdrowia skóry. Najwyższe stężenie promieniowania UV zazwyczaj występuje między godziną 10:00 a 16:00. Wtedy słońce świeci najmocniej, prawdopodobieństwo uszkodzenia skóry, poparzeń słonecznych jest bardzo duże. Może to także przyczyniać się znacząco do szybszego starzenia się skóry lub rozwoju nowotworu. 

Jednakże warto zauważyć, że intensywność promieniowania UV może się różnić w zależności od wielu czynników, takich jak lokalizacja geograficzna, pora roku, a nawet warunki pogodowe. Latem i w regionach bliższych równikowi promieniowanie UV może być silniejsze i utrzymywać się przez dłuższy czas każdego dnia. Dlatego też w pewnych okresach i miejscach zaleca się jeszcze większą ostrożność.

Monitoring lokalnych prognoz indeksu UV może dodatkowo pomóc w określeniu, kiedy ryzyko ekspozycji na szkodliwe promieniowanie jest największe. W dni, kiedy indeks UV jest wysoki, nawet poza typowymi godzinami szczytowego nasłonecznienia, zaleca się podjęcie dodatkowych środków ochronnych, takich jak stosowanie kremów z filtrem UV, noszenie odzieży ochronnej i szukanie cienia.