Swędzenie skóry — przyczyny i sposoby łagodzenia objawów

Swędzenie skóry może występować na całym ciele lub obejmować jego określony obszar. Często jest skutkiem stanu zapalnego lub też uszkodzenia naskórka. Jak pokazuje praktyka lekarska, problem ten równie często dotyka dzieci, jak i osoby dorosłe, których skóra jest bardziej sucha i podatna na różnego typu urazy. Swędzenie skóry może mieć też podłoże alergiczne, infekcyjne, hormonalne czy neurologiczne. Może również mieć związek z nadmierną reaktywnością układu immunologicznego. Jakie są inne możliwe przyczyny swędzenia skóry? Jak skutecznie złagodzić dokuczliwe objawy i odzyskać komfort codziennego życia? Wyjaśniamy!

Swędzenie skóry – przyczyny: atopowe zapalenie skóry, wyprysk kontaktowy

Swędzenie skóry jest charakterystycznym objawem AZS (atopowe zapalenie skóry). Rozwój egzemy może być spowodowany kontaktem z alergenami, takimi jak np. białko mleka krowiego, pyłek traw i drzew czy roztocza kurzu domowego. Czynnikiem wywołującym świąd u pacjenta z atopią może być też silny stres, przegrzanie oraz nagła zmiana temperatury otoczenia. Choroba ta jest uwarunkowana genetycznie, czyli często się ją dziedziczy.

Z kolei alergiczny wyprysk kontaktowy powodujący świąd pojawia się zawsze po kontakcie z danym czynnikiem drażniącym. Może mieć charakter ostry lub przewlekły. Poza swędzeniem wypryskowi towarzyszy rumień, obecność łuszczących się grudek i bolesnych pęcherzyków.

Swędzenie skóry spowodowane świerzbem lub wszawicą

Inną przyczyną swędzenia skóry może być zakażenie świerzbowcem ludzkim. Nieprzyjemne uczucie nasila się po zwiększeniu temperatury ciała, np. w nocy. Choroba  objawia typowymi „korytarzykami” w naskórku oraz czerwoną grudkowatą wysypką. Na skutek drapania skórę chorego zaczynają pokrywać strupki. Świerzb jest często mylony z atopowym zapaleniem skóry, liszajcem zakaźnym i opryszczkowym zapaleniem skóry. Schorzeniem można łatwo zarazić się przebywając w skupiskach ludzkich poprzez kontakt bezpośredni z nosicielem lub zakażonymi przedmiotami (np. ręcznikami).

Co powoduje swędzenie skóry głowy? Przyczyną może być wszawica. Ta choroba pasożytnicza powoduje świąd miejscowy (na owłosionej skórze głowy), spowodowany ukąszeniami wszy.

Swędzenie skóry — silne przesuszenie, nadwrażliwość

Warto podkreślić, że omawiana przypadłość nie musi mieć podłoża chorobowego, w niektórych przypadkach w swędzeniu skóry przyczyną jest jej przesuszenie. Ono z kolei może być wywołane niewłaściwą pielęgnacją, stosowaniem kosmetyków zawierających substancje o działaniu wysuszającym lub drażniącym, takie jak:

●     barwniki,

●     konserwanty,

●     substancje zapachowe,

●     detergenty (SLES, SLS).

Suchość skóry może też być spowodowana długotrwałym przebywaniem w klimatyzowanych lub mocno ogrzewanych pomieszczeniach. Innym czynnikiem sprawczym bywa nadmierna ekspozycja na słońce. Brak odpowiedniej ochrony przed promieniowaniem UV może skutkować oparzeniami słonecznymi z takimi objawami, jak mrowienie, pieczenie i swędzenie. Również nadwrażliwość skóry  może powodować dokuczliwe objawy, takie jak np. intensywne swędzenie.

Nie tylko dermatozy — swędzenie skóry wywołane innymi chorobami i czynnikami

Swędzenie skóry może być wywołane  nie tylko przez dermatozy, lecz także różne inne jednostki chorobowe. Jak podkreślają lekarze dermatolodzy, zdarza się, że źródłem dolegliwości są zaburzenia hormonalne lub metaboliczne (np. cukrzyca) czy choroby hematologiczne. Swędzenie skóry może też sygnalizować rozwój niewydolności nerek lub zapalenia wątroby.Należy wspomnieć także o zakażeniach bakteryjnych, wirusowych czy grzybiczych (które mogą obejmować stopy, owłosioną skórę głowy czy tułów, objawiając się swędzeniem). Czynnikiem sprawczym może być także reakcja układu immunologicznego na ukąszenia owadów oraz stosowane niektóre leki (jako reakcja alergiczna lub działanie niepożądane).

Swędzenie skóry — przyczyny dolegliwości u seniorów

Dokuczliwe swędzenie skóry może mieć związek z wiekiem. U osób po 65. roku życia produkcja sebum jest mniejsza niż w młodości, co sprzyja suchości skóry i związanumi z tym dolegliwościami. Problem skórny może nasilać naturalna utrata kolagenu oraz zwyrodnienia sieci włókien elastycznych. Ciągłe, trudne do opanowania drapanie skóry przez seniorów zwiększa ryzyko powstawania wykwitów oraz strupków.

Jak złagodzić swędzenie skóry i poczuć ulgę?

Metoda łagodzenia i leczenia swędzenia skóry zależy od przyczyny, którą musi ustalić lekarz. Jeśli czynnikiem sprawczym jest  alergia skórna, dermatolog może zalecić unikanie, w miarę możliwości, ekspozycji na alergeny i stosowanie leków przeciwhistaminowych.

Ważnym elementem postępowania mogą być też odpowiednio dobrane  kosmetyki dla alergików,  które są wolne od podrażniających skórę detergentów,  barwników i innych potencjalnie szkodliwych substancji. Jeżeli swędzenie jest spowodowane błędami pielęgnacyjnymi, należy skupić się na tym, aby przywrócić równowagę barierze ochronnej skóry.  W tym celu warto wdrożyć do codziennej rutyny emolienty. Preparaty emolientowe pozwalają zmniejszyć uczucie swędzenia i ściągnięcia skóry, a także ograniczają przeznaskórkową utratę wody. Działają nawilżająco i natłuszczająco, poprawiając stan skóry. Optymalne nawilżenie i złagodzenie objawów swędzenia zapewnia m.in. balsam uzupełniający lipidy z linii  XeraCalm A.D od Avène. Produkt zawiera postbiotyczny składnik aktywny pochodzący z wody termalnej Avène, dzięki czemu wykazuje działanie przeciwświądowe i łagodzi podrażnienia. Może być stosowany od pierwszego dnia życia. Balsam nie zawiera konserwantów, jest bezzapachowy i niekomedogenny.

FAQ

Czego brakuje w organizmie, gdy swędzi skóra?

Swędzenie skóry może świadczyć o niedoborze makro- lub mikroelementów, takich jak  kwasy tłuszczowe omega-3, cynk, witamina A, C, witaminy z grupy B.

Czego objawem może być swędzenie skóry?

Swędzenie może sygnalizować rozwój chorób, w tym dermatologicznych, endokrynologicznych, hematologicznych. Zdarza się, że dolegliwość jest konsekwencją niewłaściwej pielęgnacji skóry, ukąszeń owadów lub reakcji alergicznej.

Dlaczego swędzi mnie skóra na całym ciele?

Świąd uogólniony zwykle jest oznaką schorzeń ogólnoustrojowych, takich jak np. cukrzyca, przewlekła niewydolność nerek, pierwotna marskość żółciowa, cholestaza wątrobowa.

 

Źródła:

    https://www.mp.pl/pacjent/alergie/chorobyalergiczne/choroby/59031,kontaktowe-zapalenie-skory-wyprysk-kontaktowy-przyczyny-objawy-i-leczenie,

https://podyplomie.pl/publish/system/articles/pdfarticles/000/014/564/original/39-50.pdf?1481202016,

https://www.mp.pl/pacjent/objawy/175312,swiad.