Sucha skóra na dłoniach — jak o nią zadbać?

Spis treści:

1. Budowa i funkcje ludzkiej skóry
2. Sucha skóra na dłoniach – przyczyny i objawy
3. Objawy nadmiernej utraty wody przez skórę
4. Pielęgnacja suchych dłoni – kosmetyki i zabiegi
5. Jak nawilżyć suchą skórę dłoni? Żywienie

.

Budowa i funkcje ludzkiej skóry

Ludzka skóra pełni ważne funkcje ochronne i regulacyjne, które pomagają utrzymać nasze ciało w dobrym stanie i zapewniają mu ochronę przed różnymi czynnikami zewnętrznymi. Składa się z trzech głównych warstw: naskórka, skóry właściwej i tkanki podskórnej.

Naskórek to część wierzchnia skóry, którą tworzy kilka warstw komórek i tkanek. Jego nadrzędną funkcją jest ochrona ciała przed czynnikami takimi jak: uszkodzenia mechaniczne, bakterie, wirusy. Na powierzchni zdrowego naskórka obecny jest tzw. płaszcz hydrolipidowy. Jest to warstwa lipidów i wody tworzona przez gruczoły potowe i łojowe. Pomaga utrzymać odpowiednie nawilżenie i ochronę przed utratą wody przez organizm.

Skóra właściwa to główna warstwa skóry, która zawiera sieć naczyń krwionośnych, receptorów dotyku, gruczołów, włókien kolagenowych i elastyny. Odpowiada m.in. za regulację temperatury ciała, ochronę przed promieniowaniem UV i drobnoustrojami, a także za produkcję sebum, które jest niezbędne do utrzymania prawidłowego nawilżenia skóry.

Tkanka podskórna to warstwa, która znajduje się pod skórą właściwą. Zawiera komórki tłuszczowe, naczynia krwionośne, nerwy i gruczoły. Pełni funkcję izolacyjną i amortyzującą. Jej zadaniem jest także magazynowania tłuszczu, który stanowi dla organizmu źródło energii.

.

Sucha skóra na dłoniach — przyczyny i objawy

W sensie fizjologicznym skóra na dłoniach, twarzy i ciele staje się sucha i popękana w sytuacji, gdy zaburzeniu ulega jej gospodarka wodna. Naskórek będący zewnętrzną częścią skóry oraz pokrywająca go bariera hydrolipidowa odgrywają dwie podstawowe role. Pierwszą z nich jest wiązanie w sobie cząsteczek wody, drugą — zapobieganie jej nadmiernemu odparowywaniu. Jeżeli któraś z tych funkcji zostanie zakłócona, dochodzi do nadmiernego przesuszenia tkanek.

Najczęstsze przyczyny suchych dłoni możemy podzielić na zewnętrzne (pochodzące z otoczenia) i wewnętrzne (pochodzące z organizmu).

Przyczyny zewnętrzne:

• Niewłaściwa pielęgnacja skóry na dłoniach przez nieodpowiedni wybór kosmetyków i ich nieprawidłowe stosowanie.
• Korzystanie z drażniących detergentów i innych środków czyszczących bez noszenia rękawiczek ochronnych — produkty tego typu w wielu wypadkach mają właściwości toksyczne i żrące, co nie wpływa pozytywnie na kondycję skóry.
• Zbyt częste mycie rąk — woda może wysuszać skórę, ponieważ usuwa naturalną warstwę ochronną tłuszczu, zwaną płaszczem hydrolipidowym. Oprócz tego otwiera pory, zwiększając przezskórną utratę wody. Ponadto pH większości mydeł nie jest neutralne dla skóry.
• Narażenie na szkodliwe działanie czynników zewnętrznych — mrozu, wiatru i promieniowania UV. Z tego powodu dbanie o skórę dłoni powinno być niezależne od pory roku. Do szkodliwych czynników zewnętrznych należą również uwarunkowania środowiskowe. Przykładowo częste przebywanie w klimatyzowanych pomieszczeniach może być przyczyną suchej skóry.

Przyczyny wewnętrzne:

• Niewłaściwa dieta — niedobór witamin i minerałów, a także innych substancji odżywczych mających wpływ na stan skóry.
• Przyczyny zdrowotne — należą do nich m.in. atopowe zapalenie skóry, zaburzenia funkcjonowania gruczołów potowych i łojowych, a także choroby ogólnoustrojowe (np. cukrzyca).
• Alergie — objawy uczulenia na niektóre substancje mogą być widoczne na skórze. Dotyczy to zwłaszcza tzw. alergii kontaktowych, czyli takich, przy których reakcja uczuleniowa występuje po dotknięciu danego alergenu. Alergeny te mogą pochodzić np. z kosmetyków, leków, biżuterii i innych przedmiotów, które wchodzą w kontakt ze skórą.
• Proces starzenia — dotyczy wszystkich komórek organizmu, a przyspieszają go m.in. wolne rodniki, które można zwalczać przy pomocy odpowiednio dobranej pielęgnacji.
• Uwarunkowania genetyczne — niektóre osoby mają tendencję do wysychania skóry.

.

Objawy nadmiernej utraty wody przez skórę

Nadmierna utrata wody przez skórę jest powszechnym problemem, który może mieć różne objawy. Kiedy skóra traci zbyt dużo wody, staje się sucha, szorstka i napięta.

Do typowych symptomów suchej skóry dłoni należą:

• łuszczenie się skóry — skóra może być sucha, szorstka i łuszcząca się, co jest spowodowane utratą wilgoci;
• swędzenie i pieczenie — nadmierne wysuszenie skóry może powodować świąd i pieczenie wywoływane uszkodzeniem bariery ochronnej;
• zaczerwienienia i suche plamy — wyróżniają się na skórze inną fakturą oraz kolorem, tworząc wrażenie niezdrowego wyglądu;
• popękane dłonie — suchość skóry może prowokować powstawanie pęknięć, a w dalszej konsekwencji nawet krwawienie, często wiąże się to z drażliwością, a nawet bólem;
• uczucie suchości i napięcia — brak wilgoci w skórze powoduje utratę jej jędrności i elastyczności, tworzy to uczucie ściągnięcia tkanek, które jest wyjątkowo niekomfortowe.

Zmiany skórne wywołane odwodnieniem komórek mogą występować na określonych (np. zewnętrznych) częściach dłoni lub na ich całym obszarze. Niekiedy początkowym etapem problemu jest jedynie sucha skóra między palcami, która stopniowo rozprzestrzenia się dalej. Warto reagować natychmiast po zauważeniu pierwszych objawów. Im szybciej powstrzymasz proces nadmiernego przesuszania się skóry rąk, tym szybciej odzyskasz komfort i ich zdrowy wygląd.

.

Pielęgnacja suchych dłoni — kosmetyki i zabiegi

Odpowiednia pielęgnacja skóry polega na utrzymywaniu naturalnej bariery hydrolipidowej, która zapewnia jej nawilżenie i ochronę. Zdrowa skóra jest elastyczna i jędrna, a wysuszona nie tylko napięta, ale także bardziej podatna na uszkodzenia i infekcje. Z tego powodu dbanie o jej stan jest ważne nie tylko ze względów estetycznych, ale również zdrowotnych. Jak wprowadzić właściwą pielęgnację suchych i zniszczonych dłoni?

Myjąc ręce, korzystaj z letniej wody. Zbyt wysoka temperatura może naruszać naturalną barierę ochronną twojego ciała. Unikaj więc długich kąpieli czy moczenia dłoni w gorącej wodzie. Pamiętaj również o używaniu mydła o pH zbliżonym do naturalnego pH skóry (ok. 5,5). Środki myjące dostępne w drogeriach często mają znacząco inny odczyn. Korzystanie z nich wielokrotnie w ciągu dnia może powodować zakłócenie naturalnej równowagi kwasowo-zasadowej skóry, co skutkuje suchością i wystąpieniem podrażnień. 

Za każdym razem po kontakcie z wodą oraz przed wyjściem z domu stosuj ochronny krem do rąk. Zwracaj uwagę na składniki preparatów, które chcesz nałożyć na swoje delikatne dłonie. Warto wybierać produkty, które zawierają jak najwięcej substancji pochodzenia naturalnego, np. aloes, mocznik czy wodę termalną. Postaw na kosmetyki o działaniu regenerującym, takie jak krem ochrony Avène Cicalfate+. Łagodzi on podrażnienia (np. powstałe wskutek pękania naskórka) i przyczynia się do odbudowy naruszonej bariery naskórka, a więc jego regeneracji. Produkt może służyć do pielęgnacji dłoni, ale również być stosowany na twarzy i całym ciele.

Wychodząc z domu, niezależnie od pory roku, pamiętaj o stosowaniu kremów z filtrem SPF. W okresie jesienno-zimowym staraj się izolować skórę od niekorzystnych warunków atmosferycznych — mrozu czy wiatru. Twoje dłonie to, obok twarzy, jedne z najbardziej narażonych na czynniki zewnętrzne części ciała. Nie tylko bywają pozbawione odpowiedniej warstwy ubrania np. rękawiczek, ale również są używane do wykonywania różnych czynności.

Istnieją też domowe sposoby na pękającą skórę na dłoniach. Jednym z nich są kąpiele rąk w parafinie lub żelu z siemienia lnianego. Polegają one na moczeniu dłoni w przygotowanym wcześniej roztworze przez określony czas. Przy regularnym stosowaniu tego typu zabiegów można zauważyć poprawę stanu skóry. Warto jednak pamiętać, że powinny się one zastępować systematycznego nawilżania i natłuszczania dłoni specjalnie do tego przeznaczonymi balsamami.

Niezwykle ważnym elementem domowej pielęgnacji skóry dłoni (jak i całego ciała) jest złuszczanie martwego naskórka. Takie zabiegi pomagają usuwać zewnętrzną warstwę niepotrzebnych komórek, które utrudniają przenikanie zawartych w kosmetykach substancji odżywczych w głąb skóry. Dzięki temu wspierają rewitalizację tkanek i przyczyniają się do zachowywania ich jędrności, elastyczności i młodego wyglądu.

Istnieją różne sposoby na złuszczanie martwego naskórka. Należą do nich m.in. peelingi mechaniczne, chemiczne i enzymatyczne. Każdy z nich działa na ciało w inny sposób i może być bardziej odpowiedni dla konkretnego typu skóry. Ważne jest, aby stosować je regularnie, tylko wtedy uzyskać najlepsze rezultaty. Nie należy jednak przeprowadzać takich zabiegów częściej niż 1-2 razy w tygodniu. Może to bowiem przyczynić się do podrażnienia delikatnej skóry i zwiększenia problemów z jej suchością.

.

Żywienie — jak nawilżyć suchą skórę dłoni?

Kompletna i zbilansowana dieta to podstawa dbałości o zdrowie całego organizmu. Warto zatroszczyć się o nią również po to, aby cieszyć się pięknymi, zadbanymi dłońmi. Do składników odżywczych wpływających na kondycję skóry należą przede wszystkim:

• białko — stanowi podstawowy składnik budulcowy skóry i jest niezbędne do produkcji nowych komórek;
• minerały — np. cynk i miedź, biorą udział w produkcji kolagenu i utrzymują zdrowy stan skóry;
• witamina A — pomaga utrzymać elastyczność skóry i jest niezbędna do produkcji sebum, naturalnego oleju, który nawilża skórę;
• witamina C — uczestniczy w produkcji kolagenu, czyli białka odpowiedzialnego za jędrność i elastyczność skóry;
• witamina E — jest silnym przeciwutleniaczem, który chroni skórę przed uszkodzeniami spowodowanymi przez wolne rodniki;
• witamina B3 (niacyna) — pomaga utrzymać odpowiedni poziom nawilżenia skóry poprzez zwiększenie produkcji lipidów i ceramidów;
• witamina B7 (biotyna) — uczestniczy w produkcji keratyny i tworzeniu nowych komórek naskórka;
• nienasycone kwasy tłuszczowe — np. Omega-3 i Omega-6; pomagają utrzymać zdrowy poziom nawilżenia skóry.

Wprowadź do swojego diety produkty, które zawierają wyżej wymienione substancje. Należą do nich m.in. owoce i warzywa o wysokiej zawartości wody, takie jak arbuzy, truskawki i winogrona, a także ogórki, cukinia czy papryka. Oprócz tego spożywaj w rozsądnych ilościach mleko i produkty mleczne (np. jogurty czy sery). Mają w sobie witaminę A, która jest ważna dla zdrowia skóry. Doskonałymi źródłami białka są mięso, jaja i owoce morza. Witaminę E znajdziesz w orzechach np. włoskich czy migdałach, a także w nasionach i zbożach. Kwasy tłuszczowe dostarczysz do swojego organizmu, zjadając tłuste ryby, takie jak makrela czy łosoś.

Wybór odpowiednich produktów to nie wszystko. Pamiętaj również o zachowaniu prawidłowych proporcji między składnikami spożywczymi dostarczanymi do organizmu. Jeżeli potrzebujesz pomocy w ułożeniu swojego planu żywienia, skonsultuj się ze specjalistą dietetykiem.

Nie zapomnij również o codziennym dostarczaniu do swojego organizmu odpowiednich ilości wody. Woda pomaga transportować składniki odżywcze do komórek skóry i usuwa toksyny. Dla przeciętnej osoby wskazane jest wypijanie 2-3 litrów wody na dobę. Ilość ta może się zmieniać w zależności od twojej masy ciała, stopnia codziennej aktywności fizycznej oraz panujących w danym momencie warunków atmosferycznych.