Sauna — jak korzystać z niej mądrze?

Sauna jest formą termoterapii, która swoje korzenie ma w kulturze fińskiej. Korzystanie z niej przynosi wiele korzyści i jest synonimem holistycznego podejścia do zdrowia i wellness. Proces termalnej terapii w saunie angażuje różne mechanizmy fizjologiczne, sprzyjając optymalizacji krążenia krwi oraz relaksacji układu mięśniowo-szkieletowego. Dodatkowo regularne seanse saunowe pomagają oczyścić organizm z toksyn, co ma pozytywny wpływ na samopoczucie i ogólny stan zdrowia. Jake jeszcze korzyści przynosi korzystanie z sauny? Jak przygotować się do wizyty w saunie? Co zrobić przed wejściem do sauny, a co po wyjściu?

Na czym polega fenomen korzystania z sauny?

Korzystanie z sauny łączy w sobie elementy tradycji, kultury oraz korzyści zdrowotnych. Początki saunowania sięgają kultur skandynawskich, gdzie była ona nie tylko miejscem relaksu, ale także społecznym doświadczeniem. Ten głęboko zakorzeniony tradycyjny rytuał przetrwał wieki i rozprzestrzenił się globalnie, przyjmując różne formy w zależności od kultury i zwyczajów.

W saunie wydzielane jest ciepło i para wodna, co doceniane jest za ich zdolność do relaksacji mięśni, otwierania porów skóry oraz stymulacji krążenia krwi. Te procesy pomagają w regeneracji mięśni, oczyszczaniu skóry oraz w ogólnym odprężeniu. Sauna może także pomóc w detoksykacji organizmu poprzez zwiększenie produkcji potu, co z kolei pomaga wydalić toksyny z organizmu. Dodatkowo korzystanie z sauny jest często postrzegane jako forma medytacji lub ucieczka od stresów dnia codziennego. Ciepło i spokój sauny mogą przyczynić się do poprawy stanu psychicznego, redukcji stresu oraz poprawy jakości snu.

Jakie są rodzaje sauny?

Saunowanie to praktyka głęboko zakorzeniona w kulturze i tradycji, a jej korzyści zdrowotne są doceniane na całym świecie. Od fińskich pustyń lodowych po tureckie łaźnie parowe, różne kultury przyjęły i dostosowały tę formę termoterapii do swoich unikalnych potrzeb i warunków. Wraz z postępem technologicznym, świat saun rozwinął się także w nowoczesne formy, które łączą tradycyjne podejście z nowoczesnymi innowacjami. Obecnie sauna nie jest już tylko drewnianą chatą ogrzewaną gorącymi kamieniami. Do najpopularniejszych rodzajów saun zalicza się:

sauna fińska (sauna sucha) - charakteryzuje się niską wilgotnością i wysoką temperaturą, często w zakresie 70-100°C. Zwykle wykonana z drewna, z piecem na drewno lub elektrycznym generującym ciepło,
sauna parowa (sauna turecka, hamam) - charakteryzuje się wysoką wilgotnością i umiarkowaną temperaturą w zakresie 40-55°C. Wyposażona jest w generator pary wodnej, który utrzymuje wysoką wilgotność,
sauna Infrared (sauna na podczerwień) - używa podczerwieni do bezpośredniego ogrzewania ciała, a nie powietrza wokół, dlatego też temperatury są znacznie niższe niż w tradycyjnych saunach, często w zakresie 50-60°C,
sauna dymna — jest to tradycyjna forma sauny fińskiej, w której nie ma komina, a dym z pieca drewnianego wypełnia pomieszczenie przed rozpoczęciem seansu. Po osiągnięciu żądanej temperatury dym jest wypuszczany, a osoby wchodzą do środka,
sauna bio — jest to kombinacja sauny fińskiej i sauny parowej. Charakteryzuje się ona umiarkowanymi temperaturami (w zakresie około 45-65°C) i umiarkowaną wilgotnością. Często wyposażona w koloroterapię i aromaterapię dla dodatkowych korzyści relaksacyjnych.

Jak prawidłowo korzystać z sauny? Podstawowe zasady

Korzystanie kąpieli w saunie w sposób prawidłowy i bezpieczny jest niezwykle ważne do tego, by cieszyć się w pełni korzyściami, które niesie za sobą ta forma relaksu. Wśród podstawowych zasad seansów w saunie można wymienić:

Przygotowanie przed seansem w saunie — przed seansem w saunie należy się rozebrać, a także zdjąć wszelką biżuterię, a następnie wziąć prysznic, by oczyścić skórę z wszelkich olejków i kosmetyków. Oprócz tego przed wejściem do sauny należy wypić szklankę wody, aby utrzymać odpowiednie nawodnienie organizmu.
Czas spędzony w saunie — osoby, które po raz pierwszy odbywają sesje w saunie, powinny rozpocząć od krótkich seansów, trwających ok. 5-10 minut. Z czasem można stopniowo zwiększać czas — nie należy jednak przekraczać 15-20 minut na jedną sesję. Natomiast jeśli w trakcie sesji poczujemy się źle, należy natychmiastowo opuścić saunę i zadbać o przyjęcie płynów (najlepiej w postaci wody niegazowanej).
Temperatura w saunie — powinna ona wynosić między 70°C a 100°C dla saun fińskich (suchych) oraz około 40°C - 55°C dla saun parowych.
Stosowanie ręcznika — w saunie należy zawsze siadać bądź leżeć na ręczniku, aby uniknąć bezpośredniego kontaktu skóry z gorącymi powierzchniami.
Po wyjściu z sauny — po zakończonym seansie należy zrelaksować się i schłodzić ciało, zanim zdecydujemy się na kolejną sesję. Można to zrobić, przechodząc na zewnątrz na świeże powietrze, korzystając z basenu z zimną wodą lub biorąc chłodny prysznic.
Częstotliwość korzystania — częstotliwość korzystania sauny zależy od naszych indywidualnych upodobań. Niemniej jednak rekomenduje się korzystać z niej 2-3 razy w tygodniu — jest to bezpieczne i korzystne dla zdrowia (odporności, krążenia itp.).

Po wyjściu z sauny skóra jest oczyszczona i rozgrzana, dlatego warto zastosować kosmetyki, które pomogą zatrzymać nawilżenie, odżywią skórę i zaspokoją ewentualne podrażnienia. Dobrym pomysłem jest zastosowanie wody termalnej Avène, która charakteryzuje się właściwościami kojącymi i może łagodzić ewentualne oparzenia. Możemy też wykorzystać Xeracalm Nutricion, a także krem Tolerance hydra-10.

Kiedy nie należy wchodzić do sauny?

Mimo swoich licznych korzyści saunowanie nie jest dla każdego, a niektóre stany zdrowia lub okoliczności mogą stanowić przeciwwskazania do korzystania z sauny. Chcąc skorzystać z dobrodziejstw sauny, ważne jest, aby zrozumieć, kiedy cieszenie się gorącym powietrzem jest bezpieczne, a kiedy lepiej jest z tego zrezygnować. Przeciwwskazania do korzystania z sauny obejmują różne stany zdrowia i fizjologiczne, które mogą zwiększać ryzyko niekorzystnych reakcji lub komplikacji. Wśród nich można wymienić m.in.:

schorzenia sercowo-naczyniowe — osoby z niestabilną chorobą wieńcową, wysokim lub niskim ciśnieniem krwi, lub innymi schorzeniami układu krążenia powinny skonsultować się z lekarzem przed korzystaniem z sauny,
choroby skory — stany takie jak łuszczyca czy egzema mogą być zaostrzone przez gorąco i wilgotność sauny,
choroby układu oddechowego — osoby z astmą czy przewlekłą obturacyjną chorobą płuc powinny również skonsultować się z lekarzem przed korzystaniem z sauny,
ciąża — ciężarne kobiety, zwłaszcza w pierwszym trymestrze ciąży, powinny unikać korzystania z sauny,
okres pooperacyjny — osoby, które niedawno przebyły operację, powinny unikać saunowania,
upojenie alkoholowe — alkohol może prowadzić do odwodnienia, co w połączeniu z wysoką temperaturą i potem wytwarzanym w saunie, może być niebezpieczne.
zatrucie alkoholem lub kac — jeśli jesteśmy w stanie ostrego zatrucia alkoholowego lub zmagamy się z kacem, to powinniśmy wystrzegać się korzystania z sauny,
gorączka i infekcja — należy unikać sauny jeśli mamy gorączkę lub infekcję, ponieważ wysoka temperatura może zaostrzać objawy choroby,
zmęczenie lub senność — jeśli jesteśmy bardzo zmęczeni, zaspani lub czujemy się niekomfortowo, to powinniśmy unikać saunowania.

Czy z sauny należy korzystać nago?

Korzystanie z sauny nago to tradycja, która ma swoje korzenie w krajach, takich jak Finlandia, gdzie sauna jest integralną częścią kultury. W takich miejscach nagość w saunie postrzegana jest jako naturalna i niezbędna do pełnego doświadczenia korzyści, jakie niesie ze sobą saunowanie. Czystość ciała, swoboda oddychania skóry i bezpośrednie oddziaływanie ciepła na ciało są częścią autentycznego doświadczenia saunowego. Jednakże zasady te mogą różnić się w zależności od regionu, kultury lub nawet konkretnego obiektu. W niektórych krajach, takich jak Stany Zjednoczone czy kraje azjatyckie, korzystanie z sauny nago może być mniej akceptowane społecznie i wymaga stosowania stroju kąpielowego lub ręcznika. Wiele obiektów oferujących dostęp do sauny ma swoje własne zasady dotyczące ubioru, które mają na celu zachowanie komfortu i prywatności wszystkich użytkowników. Dlatego zawsze warto sprawdzić lokalne zasady i przepisy dotyczące korzystania z sauny. Niekiedy możemy spotkać się z takimi oznaczeniami jak np. "strefa nagości" czy "sauna tekstylna", co daje nam wskazówkę co do tego, w jaki sposób korzystać z sauny.