Jeśli skóra staje się miejscowo ciemniejsza, mowa o plamach pigmentacyjnych. Zmiany takie szczególnie często dotyczą cery, ponieważ to ona jest najbardziej narażona na negatywne działanie czynników zewnętrznych, głównie promieniowania UV. Przebarwienia na twarzy są też dużym problemem estetycznym — nie możemy ich ukryć pod ubraniem, dlatego zwykle szukamy sposobów na ich rozjaśnienie. Aby skutecznie usunąć przebarwienia i przeciwdziałać pojawianiu się kolejnych, warto w pierwszej kolejności poznać etiologię problemu.
Spis treści:
.
W warstwie podstawnej naskórka znajdują się dendrytyczne komórki barwnikowe (melanocyty). Ich głównym zadaniem jest produkcja melaniny, czyli barwnika skóry, a raczej grupy pigmentów odpowiedzialnych za odcień karnacji. Melanina pochłania też i rozprasza promienie UV, pełniąc rolę czynnika ochronnego. Z tego też powodu przebarwienia na twarzy mają największy związek z nadmierną ekspozycją na słońce.
.
Do zaburzeń syntezy melatoniny i jej niewłaściwego rozmieszczenia może wpływać wiele innych czynników, takich jak np.:
.
Podstawowy podział przebarwień, w zależności od ich rodzaju i wyglądu, ma też związek z ich przyczynami. Najczęściej diagnozowanymi hiperpigmentacjami skóry, które nie mają związku ze zwiększonym zapotrzebowaniem organizmu na melaninę, są:
Nieco innym rodzajem zmian skórnych są czerwone przebarwienia. Brunatny odcień niekiedy dotyczy plam starczych. Mogą jednak być to również nieprawidłowości w obrębie naczyń krwionośnych zlokalizowanych w naszej skórze.
.
Istnieje wiele czynników, które przyczyniają się do powstawania przebarwień na twarzy, jednak bez wątpienia najistotniejszym jest negatywne działanie słońca. Skórę należy chronić, nawet jeśli ma ona jednolity odcień, natomiast szczególnie gdy zauważamy pierwsze hiperpigmentacje.
Latem, jeśli decydujemy się na pobyt na zewnątrz w godzinach południowych, bardzo ważne jest stosowanie kosmetyków z wysokimi filtrami. Promieniowanie UVB, chociaż przenika głównie do pierwszych warstw naskórka, odpowiedzialne jest za opaleniznę, zaczerwienienie i oparzenia słoneczne. W czasie wzmożonej aktywności promieni warto wybierać kosmetyki z wysokim SPF, np. SunsiStick KA SPF 50+ w wygodnym sztyfcie. Preparat jest odpowiedni także do wrażliwych obszarów, a poza filtrami przeciwsłonecznymi zawiera również antyoksydanty, które neutralizują wolne rodniki powstające pod wpływem promieni UV.
Niestety często zapominamy, że promieniowanie elektromagnetyczne jest emitowane niezależnie od pory roku i warunków pogodowych. Ponadto promienie UVA przenikają do głębokich warstw skóry. Nie powodują widocznych zmian związanych z nadmiarem melaniny, jednak zaburzają strukturę tkanek, przyspieszają fotostarzenie, powodują przebarwienia i zwiększają ryzyko czerniaka. Niezależnie od przyczyny powstawania przebarwień i zaawansowania problemu ważne jest więc, aby wybierać odpowiednie kosmetyki na co dzień, a nie tylko w czasie wakacji.
.
Zmiany pigmentacyjne nie zawsze się utrwalają. Stare komórki naskórka są wymieniane na drodze naturalnej keratynizacji. Aby proces odnowy biologicznej skóry przebiegał sprawnie, należy dbać o jej intensywne nawilżanie i odżywianie. Poza tym przebarwienia stają się szczególnie widoczne na suchej skórze — zapobieganie jej odwodnieniu pozwoli na zmniejszenie widoczności ciemnych plamek.
Dobry krem na przebarwienia będzie wykazywał właściwości rozjaśniające. Zwykle są to preparaty na bazie substancji, takich jak np. kwas azelainowy, traneksamowy, niacynamid czy retinol. Przy cerze z plamkami warto też systematycznie złuszczać naskórek. Regularnie wykonywany peeling radzi sobie z przebarwieniami naskórkowymi, niezbyt głębokimi. Ważne jest jednak, aby dobrać jego rodzaj do problemu i typu cery. Zbyt intensywna ingerencja może nadmiernie podrażnić skórę i pobudzić melanogenezę. Po zabiegu takim należy szczególnie dbać o ochronę przeciwsłoneczną.
Jeśli na twarzy pojawiły się ciemne plamki, można je ukrywać pod makijażem, ale najważniejsze jest, aby stosowane kosmetyki jednocześnie pielęgnowały i chroniły skórę przed słońcem - tak, aby problem się nie pogłębił. Wypróbuj np. koloryzujący fluid mineralny SPF 50+, który ujednolici odcień cery, delikatnie ją rozświetli, nawilży i ochroni.
.
Obecnie praktycznie wszystkie przebarwienia na twarzy można usunąć. Konieczne jest jednak ich rozpoznanie i wybór odpowiedniej metody.
Plamy pigmentacyjne dzieli się pod względem przyczyny ich powstawania, wyglądu i lokalizacji. Wyróżnia się też przebarwienia wrodzone, które towarzyszą nam od urodzenia, a także nabyte, powstałe pod wpływem czynników zewnętrznych lub wewnętrznych w trakcie życia. Inny podział obejmuje położenie zmian. Mogą one dotyczyć naskórka, skóry właściwej lub obu głębokości.
Jeśli chodzi o przebarwienia na twarzy, często są one powierzchowne. Takie oczywiście można najłatwiej usunąć, ingerując tylko w wierzchnie warstwy skóry. Nieco bardziej problematyczna jest skumulowana ilość melaniny w skórze właściwej. W takich przypadkach za pomocą odpowiedniej pielęgnacji zwykle można znacznie rozjaśnić przebarwienia i zredukować ich widoczność. Aby jednak całkowicie pozbyć się przebarwień na twarzy obejmujących głębsze struktury tkanek, zwykle wskazane są zabiegi z użyciem lasera lub specjalistyczne peelingi chemiczne.
.
Tak. Obecnie problemy związane z zaburzeniami kolorytu cery dotyczą coraz młodszych osób, nawet nastolatków. Prawdopodobnie ma to związek z wpływem słońca, ale też niewłaściwej pielęgnacji skóry.
Wszystko zależy od etiologii problemu. Zmian posłonecznych, pozapalnych i niekiedy pourazowych można unikać.
Jeśli są to niewielkie, świeże zmiany, przy odpowiedniej pielęgnacji i stosowaniu kremów do twarzy z SPF istnieje możliwość, że zaburzenia pigmentacyjne zostaną zredukowane na drodze naturalnych procesów keratynizacji. Do tego potrzeba jednak należytej protekcji przeciwsłonecznej oraz intensywnego nawilżania i odżywiania skóry.
Niektórzy starają się pozbyć nierównego kolorytu cery za pomocą domowych zabiegów wykorzystujących najczęściej produkty spożywcze, takie jak np. sok z cytryny, ogórek, czy soda oczyszczona. Domowe maseczki z ich zawartością faktycznie zawierają kwasy owocowe o właściwościach rozjaśniających, ale trzeba pamiętać, że samodzielnie nie jesteśmy w stanie dobrać ich odpowiedniego stężenia. Metody takie niestety mogą więc okazać się nie tylko nieskuteczne, ale też szkodliwe dla skóry. W ramach domowych działań szczególnie istotne jest natomiast przestrzeganie podstawowych zasad właściwej, codziennej pielęgnacji cery i protekcja z zastosowaniem kosmetyków z odpowiednim SPF.
Ciemne, brązowe przebarwienia na twarzy można ukryć pod makijażem. Warto jednak pamiętać, że istnieją kosmetyki rozświetlające, które nie tylko kryją niedoskonałości, ale jednocześnie dbają o cerę i zapobiegają pogłębianiu się hiperpigmentacji.
